MULTI PURPOSE PORT ,2015
“โครงการศึกษาความเป็นไปได้เบื้องต้นท่าเรือจังหวัดสมุทรปราการ” อบจ. สมุทรปราการ
คณะทีมงานออกแบบโดย “บริษัท โอเวอร์แลพ อาคิเทค สตูดิโอ จำกัด” ร่วมกับคณะทีมงานที่ปรึกษา ” บริษัท ไอทีเอส คอนซัลแตนซี จำกัด”
การศึกษาด้านสถาปัตยกรรม (ท่าเทียบเรืออเนกประสงค์)
แนวความคิดในการออกแบบของโครงการ
ในภาพรวมแนวคิดรูปแบบทางสถาปัตยกรรมเริ่มต้นจากการศึกษารายละเอียดข้อมูลถึงที่ตั้งโครงการและบริบทที่คำนึงถึงสภาพแวดล้อมโดยรอบ สะท้อนสู่แนวทางออกแบบให้รูปแบบด้านสถาปัตยกรรมได้สอดคล้องและกลมกลืนไปกับระบบนิเวศ เช่นพื้นที่สภาพพื้นที่สีเขียวรอบข้าง โรงงานอุตสาหกรรม และแม่น้ำเจ้าพระยาที่เป็นองค์ประกอบสำคัญในการเลือกพื้นที่ออกแบบ ที่มีความเหมาะสมกับรูปทรงอาคารทางด้านสถาปัตยกรรมที่แทรกตัวในกับบริบทและสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติได้อย่างกลมกลืน โดยมีแนวคิดที่สะท้อนแนวคิดผ่านพื้นที่ผังภาพรวมของโครงการให้ไหลลื่นไปกับรูปทรงทางธรรมชาติของพื้นที่ออกแบบและจัดกลุ่มก้อนประเภทอาคารให้มีลักษณะเชื่อมต่อในเรื่องของรูปแบบกิจกรรม โดยมีการจัดพื้นที่ว่างระหว่างอาคารให้เกิดการไหลเวียนของรูปแบบกิจกรรมนั้นๆ โดยรูปแบบแนวคิดในการออกแบบท่าเรือให้ทันสมัยและดูเป็นท่าเรือที่ทันสมัยแบบสากล และสอดคล้องกับสภาพภูมิประเทศของพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ ลักษณะประเภทอาคารที่ดูเสมือนการเคลื่อนไหว ของรูปทรง และที่ว่าง ออกแบบในรูปแบบสถาปัตยกรรมอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ที่ผสมผสานไปกับพื้นที่สีเขียวแบบยั่งยืน (Green Industry) ที่ส่งเสริมกับพื้นที่หลังท่าในการประกอบรูปแบบกิจกรรมเป็นท่าเรือเอนกประสงค์ อาทิเช่น สินค้าเกษตรและประมง รวมถึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวแบบเชิงอนุรักษ์ที่มีอัตตลักษณ์และโดดเด่นของพื้นที่ ที่มีพื้นที่สาธารณะประโยชน์และรูปแบบกิจกรรมที่ส่งเสริมต่อชุมชนและอาชีพ พื้นที่แสดงสินค้าของผลิตภัณฑ์ของชุมชนและตำบลนั้นๆ
กระบวนการแนวคิดสู่รูปแบบงานสถาปัตยกรรม
ในรูปแบบงานสถาปัตยกรรมโดยภาพรวม ศึกษาจากการทำสถาปัตยกรรมเชิงทดลอง (Experimental Design) โดยสะท้อนผ่านแนวคิดรูปทรงที่ได้จากธรรมชาติ (Organic Form & Structural Design study) โดยให้มีความร่วมสมัยผสมสานการเปิดพื้นที่ว่างแบบไทยประเพณีแบบประยุกต์ เช่น พื้นที่ร่วมกิจกรรม (ชาน) ที่สอดคล้องกับปัจจุบันและอนาคตโดยสะท้อนผ่านที่ว่างและรูปทรงและโครงสร้าง เน้นให้อาคารดูมีอัตตลักษณ์โดดเด่น (Icon& Identity) และมีจุดดึงดูดของผู้คนทั่วไป มีมุมมองที่ดี (Approach) จากมุมมองทางด้านฝั่งแม่น้ำ โดยแนวคิดรูปทรงอาคารเช่น อาคารสถานีท่าเรือโดยสารสาธารณะ ได้จากกระบวนการแปลงรูปทรงจากสัตว์น้ำจำพวกปลา อาคารที่มีลักษณะบิดและยกอาคารขึ้นเพื่อเป็น access ทางเข้าที่น่าสนใจทอดตัวกับแม่น้ำ และเส้นสายรูปแบบทางสถาปัตยกรรมที่ไหลลื่นไปกับแม่น้ำและบริบทที่เกิดขึ้น อาคารสินค้าและชุมชนริมน้ำ (Community Mall) แสดงถึงเครื่องมือดักปลาแบบไทยๆ จำพวกสุ่ม ที่นำมาแนวคิดและพัฒนาในส่วนของยอดอาคาร และเป็นช่องแสงระดับหลังคา (Skylight) เพื่อประโยชน์และรูปแบบที่ส่งเสริมทางสถาปัตยกรรมให้อาคารดูโดดเด่นและสอดคล้องกับพื้นที่องค์การสะพานปลาเป็นต้น ส่วนอาคารพักเรือ 1,2 และโรงประมูลปลา มีแนวคิดที่ได้จากแหหาปลา ครีบเสากระโดงเรือ ครีบของปลา ที่ถอดรูปแบบและพัฒนาสู่รูปแบบทางสถาปัตยกรรม ให้มีอัตตลักษณ์ที่ว่างและรูปทรงไทยประเพณีประยุกต์ถึงนามธรรมนาม ความโปร่ง และดูเบาลอย (Space &Form) ในรูปแบบที่ลื่นไหลกลมกลืนไปกับธรรมชาติ
จากแนวคิดหลักที่ได้จากการอุปมาอุปไมย(Metaphor) ในเบื้องต้นของรูปที่ได้จากทางกายภาพและเส้นสายที่เกิดจากธรรมชาติ จึงพัฒนาสู่กระบวนการออกแบบทางสถาปัตยกรรม ให้มีความน่าสนใจในแต่ละรูปแบบกิจกรรมและประเภทอาคารนั้นๆ รวมถึงลักษณะโครงสร้างอาคารโดยภาพรวม จะเน้นไปทางโครงสร้าง ค.ส.ล. และโครงสร้างเหล็กผสมผสาน ให้มีความยืดหยุ่นในแต่ช่วงเสาและพาดช่วงกว้าง ในประเภทอาคารสาธารณะให้เหมาะสมกับประเภทกิจกรรมนั้นๆ และสามารถมีส่วนช่วยลดผลกระทบที่จะเกิดขึ้นได้โดยการเลือกใช้วัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอุตสาหกรรมก่อสร้างที่มีความพยายามทดแทนวัสดุที่ส่งผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมสูงอย่างปูนซิเมนต์และคอนกรีตด้วยวัสดุทดแทนอื่นๆสำหรับอุตสาหกรรมก่อสร้างได้มีการออกข้อกำหนดและมาตรฐานของการออกแบบโดยการคำนึงถึงการอนุรักษ์พลังงานและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม อาทิเช่น มาตรฐาน LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) ที่พัฒนาโดย U.S. Green Building Council และในการเลือกใช้วัสดุของโครงการ ในบางส่วนมีการปรับใช้วัสดุที่ทันสมัยและสอดคล้องกับยุคสมัย เพื่อให้รูปแบบสถาปัตยกรรมได้มีลักษณะที่ทันสมัยและเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมที่ดีในรูปแบบที่เรียกว่า “สถาปัตยกรรมแบบยั่งยืน”( Sustainable Architecture ) ดังนั้นโครงการท่าเทียบเรืออเนกประสงค์ จึงมีการออกแบบให้สอดคล้องและกลมกลืนกับบริบทและที่ตั้ง เพื่อส่งเสริมรูปลักษณ์ทางสถาปัตยกรรมให้ดึงดูดสายตาต่อนักท่องเที่ยวและผู้พบเห็นทั่วไป ในการออกแบบที่คำนึงถึงประโยชน์ใช้สอยเป็นหลักและส่งเสริมภาคธุรกิจการท่องเที่ยว เศรษฐกิจ สังคม และสภาพแวดล้อมที่ดีให้กับจังหวัดสมุทรปราการ